Unieke samenwerking marine en civiele brandweer

Samen paraat in nieuw bijstandspeloton scheepsbrandbestrijding

De Koninklijke Marine in Den Helder en Veiligheidsregio Noord-Holland Noord bundelen de krachten voor de scheepsbrandbestrijding. Dat komt niet alleen de veiligheid in de Helderse haven ten goede. Er is nu ook genoeg slagkracht om met een gespecialiseerd bijstandspeloton elders in de regio (en het land) te assisteren bij scheepscalamiteiten.

Sinds zaterdag 1 juni is het gespecialiseerde bijstandspeloton operationeel. Deze toenadering is voorlopig de laatste stap in een breder samenwerkingsverband. Al in 2010 vlochten marine en civiele brandweer de piketdienst van hun Officieren van Dienst in elkaar. In 2013 werd door beide partijen een samenwerkingsconvenant ondertekend, op grond waarvan de Koninklijke Marine ook de basisbrandweerzorg in de binnenstad ging verzorgen. Simpelweg omdat zij vanuit haar standplaats kortere aanrijtijden kon garanderen.

Muur afbreken

En tegenwoordig erkennen marine en civiele brandweer ook dat zij samen sterker staan bij de scheepsbrandbestrijding. “De geschiedenis had een hoge muur opgetrokken tussen beide organisaties. Gelukkig breken we die nu steen voor steen af. Als je elkaar kunt helpen in het maatschappelijk belang, dan moet je dat doen. Daar ben ik heel duidelijk in”, aldus commandant van de marine brandweer, Twan Langenhuizen.

Vroeger was het zo in Den Helder dat brand op een ‘burgerschip’ het exclusieve werkterrein was van de civiele brandweer. ‘Buurman’ de marine brandweer was in principe toeschouwer (tenzij er zwaar opgeschaald moest worden), terwijl zij zestig jaar expertise op dit terrein in huis heeft. “Dat was z’n zachtst gezegd best apart”, zegt Jan Idema, plaatsvervangend teamcommandant brandweer Noordkop.

Basispakket

Bij de huidige samenwerking zijn alle brandweermensen van Den Helder (beroeps, vrijwilligers en invalpool) getraind in scheepsbrandbestrijding. Jan Idema: “Het is onderdeel geworden van hun basisopleiding.” Dit maakte daarnaast de weg vrij naar een andere gewenst initiatief: het vormen van een gemeenschappelijk bijstandspeloton dat overal in het land kan ondersteunen bij grote incidenten aan boord (zie kader). Sinds 1 juni is dit peloton, aangestuurd door de operationele leiding van de veiligheidsregio, operationeel.

De scheepvaart groeit nog altijd in Nederland en het is dringen geblazen in de havens. Idema: “Dat brengt meer risico’s met zich mee. Daar moeten we met elkaar op voorbereid zijn, op lokaal, regionaal en nationaal niveau.”

Het bijstandspeloton kan op afstand kennis overdragen, ter plekke kennis toevoegen of (grootschalig) uitrukken. Idema: “Een team bestaande uit een officier van de veiligheidsregio en één van de marine brandweer heeft in augustus 2018 al geadviseerd bij een grote, intensieve brand op een vissersboot in Harlingen.”

“Scheepsbranden zijn per definitie complex en onberekenbaar”

Landelijke dekking

“Scheepsbranden zijn per definitie complex en onberekenbaar”, vervolgt Twan Langenhuizen. “Met schepen als halve flatgebouwen zijn aanvalsroutes lang, je werkt in afgesloten ruimtes, het scheepsstaal wordt gloeiend heet en kan het vuur overal naartoe geleiden. Je moet voldoende capaciteit hebben in mensen en middelen om zo’n brand succesvol te bestrijden. Door kennis en kunde te concentreren op een paar plekken in Nederland en deze flexibel inzetbaar te maken, creëer je een effectieve landelijke dekking. Dat betekent dat wij bij grote calamiteiten, die soms meerdere dagen duren, kunnen leunen op een of meerdere van onze collega-teams uit het land. De samenwerking tussen Koninklijke Marine en Veiligheidsregio Noord-Holland Noord op brandweergebied is redelijk uniek. Daar word ik blij van.”

Het bijstandspeloton scheepsbrandbestrijding bestaat uit:

  • een tankautospuit van de Koninklijke Marine Brandweer
  • een tankautospuit van Brandweer Den Helder
  • een Officier van Dienst
  • een verbindingscommandowagen van de Koninklijke Marine Brandweer